voortplanting

Prachtig is het, het geboren zien worden van kleine, naakte, maar toch complete pups die aan het begin nog extreem afhankelijk zijn van mams en paps!

Je ziet de pups na de geboorte echter met de dag groeien en voor je het weet openen de kleine stuiterballen hun ogen en rennen ze achter hun ouders aan door het hok heen.

 

Belangrijk is dat, wanneer je wilt gaan fokken met gerbils je je bewust bent van de extra zorg die de gerbil(dame) vereist. Hiernaast moet je er zeker van zijn dat je de pups (wanneer oud genoeg) ergens anders onder kan brengen of ze zelf goed kan huisvesten.

 

Het fokken met gerbils doe je uit liefhebberij en hobby, geld mag geen rol spelen, van het fokken met gerbils wordt je namelijk niet rijk!

 

Het fokkoppel

Het belangrijkste punt wanneer het aankomt op het fokken met gerbils is natuurlijk heel gemakkelijk; Een fokkoppel dat goed matcht.

Punten van aandacht voor het samenstellen van een fokkoppel:

1. De ouders dienen sterke en gezonde dieren te zijn die niet aan elkaar verwant zijn.

2. Het karakter van de ouders is erg belangrijk; dit nemen de pups namelijk van hen over.

    Wanneer de ouders vriendelijk zijn tegen soortgenoten, vriendelijk zijn tegen mensen en graag bij je komen zullen de pups dit gedrag overnemen.

    Dit is de reden dat, gerbils die snel ruziën met soortgenoten en die zich bang of agressief opstellen tegen mensen, niet in aanmerking komen als

    fokdier.

3. Wanneer je graag bepaalde kleuren gerbils wilt fokken, is vachtkleur oftewel de gen-code, van de ouders erg belangrijk. Wanneer je verschillend         gekleurde dieren bij elkaar zet zul je hier waarschijnlijk ook verschillende kleuren pups van krijgen. Ouderdieren met dezelfde of overeenkomende kleur krijgen vaak pups met veelal dezelfde vachtkleuren.

 

Merle & Sinji aan het eten

Sinji die Maya aan het wassen is

Sinji en pups nest 1 Sinji & Merle

Sinji aan het slapen met pup (nest 1 Sinji & Merle)

Het koppelen van een fokkoppel

Informatie over het koppelen is te vinden onder het tabje: 'koppelen'

 

Wat erg belangrijk is bij het koppelen van een fokkoppel is dat de dieren 1 op 1 worden gekoppeld, dus 1 man met 1 vrouw!

1 man met meerdere vrouwen geeft vaak onderlinge strijd en kan jaloezie veroorzaken.

Mochten er pups geboren worden dan is de kans groot dat deze gedood worden door een een van de andere dames.

 

Wat verder erg belangrijk is: Laat de man ook na de dekking en bevalling bij de vrouw, de mannetjes helpen echt met het opvoeden van de kleintjes! Wanneer de moeder bijvoorbeeld gaat eten houdt hij de kleintjes in de gaten en zorgt hij dat ze warm blijven.

 

Als je op een gegeven moment geen nestje meer wilt, kun je het mannetje samen met een of meerdere zonen bij mams weghalen.

Wel is het dan belangrijk om een dochter bij de moeder te laten! Deze neemt de taken van het mannetje over zodra het laatste nestje pups geboren wordt.

 

Leeftijd van een fokkoppel

Gerbils zijn vanaf 8-10 weken geslachtrijp en kunnen zich dan in principe voortplanten. De dames zijn dan echter nog niet fokrijp! met 10 weken zijn jonge gerbils nog niet volgroeid. Wanneer een gerbildame op een dusdanig jonge leeftijd al drachtig moet zijn en pups moet verzorgen vergt dit erg veel moeite voor haar en haar lichaam!

 

Zelf vindt ik een leeftijd tussen de 4 en de 6 maanden het meest geschikt voor een gerbildame om voor het eerst drachtig te raken en een nestje te krijgen.

Er word beweerd dat na 6 maanden de bekken van de dames vergroeien en dat dit de bevalling bemoeilijkt en daarom aan te raden is het eerste nestje voor een leeftijd van 6 maanden te hebben, daar heb ik hier echter nog geen problemen mee gehad.

 

Een gerbil dame kan in principe tot haar 2e levensjaar pups krijgen. Dit betekent echter niet dat het verantwoord is om haar continu nestjes te laten krijgen!

Een zwangerschap en het opvoeden van de pups kost erg veel energie voor beide ouderdieren. Hier laat ik een gerbil dame daarom maximaal 3/4 nestjes krijgen, hierna mag ze samen met een dochter met 'pensioen'.

Een gerbilman kan daarentegen later wel weer bij een andere gerbildame geplaatst worden.

 

pup nest 1 Sinji & Merle, 1,5 maand oud

Pups nest 1 Sinji & Merle, 2 maanden oud

Bakinrichting Sinji & Merle met pups nest 1

Huisvesting van een fokkoppel

Wanneer je twee gerbils samen houdt met het doel pups te krijgen, is het erg belangrijk dat de indeling van het hok simpel wordt gehouden.

Vooral op het moment dat er pups zijn is het belangrijk dat er geen dingen zijn waar jonge pups zich in/achter vast kunnen kruipen of van af kunnen vallen.

Ook haal je beter eventuele loopwielen uit het verblijf zolang er jonge pups rondlopen, dit om te voorkomen dat hier gewonden door vallen. Pups zijn namelijk extreem nieuwsgierig maar zien niet snel gevaar in dingen!

Ook met de hoeveelheid van de bodem bedekking moet rekening gehouden worden! Pups beginnen al vroeg met het rondkruipen door de bak (soms al vanaf 3 dagen) en kunnen zich in zaagsel vastkruipen en verdwalen. Gerbils kunnen niet tellen dus de ouders kunnen een pup vergeten.

 

Extra verzorging

Ondanks de zwangerschap vraagt een gerbil dame niet veel meer verzorging als normaal.

Het belangrijkste is misschien wel dat je haar extra voorzichtig behandelt. Je mag een gerbil gedurende de dracht gerust vastpakken, maar zorg wel dat ze absoluut niet valt of van grote hoogte springt! Vooral de laatste week van de dracht kan het vallen van de moeder dodelijk zijn voor de pups en de moeder!

 

Omtrent het eten hebben drachtige en zogende gerbils 15% eiwitten nodig. Deze eiwitten ontvangen ze vaak niet alleen uit het 'normale' eten. Extra eiwitten kun je geven in vorm van eivoer, buffalow- of meelwormen of in de vorm van droge kattenbrokjes.

Ook drinken is extra belangrijk voor dragende en zogende gerbils, ze drinken namelijk in verhouding meer water als normaal. Wanneer een gerbil dame geen of te weinig water krijgt, kan zij een pup opofferen als vochtbron voor haar en de andere pups

 

Merle aan het eten terwijl een pup bij haar drinkt

De dekking

De dekking vindt bij een gekoppeld paartje gerbils vaak in de eerste week plaats.

tijdens de paring achtervolgt het mannetje het vrouwtje door de hele bak en zal hij haar proberen te dekken. Pas wanneer een vrouwtje zich echt 'aanbiedt' (met het achterlijf wat omhoog en de staart aan de kant) zal een dekking succesvol kunnen verlopen.

Een mannetje kan het vrouwtje meerdere keren dekken, na elke dekking poetst het mannetje zich. Wanneer ook het vrouwtje zich poetst is er ook daadwerkelijk een zaadlozing geweest.

Het paringsritueel kan wel een paar uur duren en vindt meestal plaats in de avonduren.

 

Als je de dekking hebt gezien is het aan te raden de datum te noteren; zo kun je uitrekenen wanneer de pups ongeveer geboren zullen worden.

 

Pups nest 3 Sinji & Merle

Sinji slaapt apart terwijl Merle bij de nieuwbakken pups is

Geboorte

Gerbilpups worden geboren na een draagtijd van ongeveer 26 dagen, een nestje kan tussen de 1-10 pups bedragen.

Een wat oudere gerbil dame die meerdere nesten heeft gehad kan echter (het begin van) de zwangerschap uitstellen tot wel 46 dagen! Op deze manier kan ze voor zichzelf een soort van rust pauze inlassen tussen de nesten.

 

Of een gerbil dame daadwerkelijk drachtig is, is vaak tot op de laatste week van de dracht niet te zien. Soms krijgt een drachtige gerbil in de laatste week een (flinke) buik, dit hoeft echter niet, er kunnen ook ineens pups in de bak liggen zonder enige aanduiding.

 

De laatste 2/3 dagen van de dracht kun je soms de pups zien bewegen in de buik, dan duurt het echt niet lang meer voor de pups geboren zullen worden!

 

Sommige dames zullen een paar dagen voor de geboorte van de pups een flink nest bouwen om hier de pups veilig in te verstoppen. Sommige gerbils bouwen echter helemaal geen nest en werpen de pups op de plek waar zij en haar mannetje normaal slapen.

 

Tijdens de bevalling en soms ook nog een paar dagen daarna, zal het vrouwtje het mannetje (en eventuele oudere pups) niet in het nest tolereren.

 

Hier mag het mannetje altijd een dag na de bevalling alweer in het nest slapen bij het vrouwtje en de pups.

 

Tijdens of vlak na de bevalling wordt het vrouwtje alweer opnieuw gedekt door het mannetje. Ze is dus alweer drachtig terwijl ze nog een nestje pups aan het grootbrengen is. Hierom is het erg belangrijk dat ze meer als voldoende gevoerd wordt en continu beschikking heeft over vers water!

 

Sinji tijdens kennismaking met zijn pups (Nest 1 Sinji & Merle)

 

De eerste dagen na de geboorte

Gerbils weten over het algemeen heel goed wat ze moeten doen en zullen zichzelf goed redden met de pasgeboren pups.

In eerste instantie is niks belangrijker dan het met rust laten van de gerbils en de pups! Wanneer het vrouwtje zich gestoord voelt kan ze de pups door het hok gaan slepen of verhuizen naar een andere plek. Onder veel stress is er zelfs kans dat ze de pups verstoot waardoor deze zullen overlijden. Wanneer een vrouwtje haar pups veel/vaak verhuist zorg dan voor meer rust in haar omgeving, wees rustig als je langs de bak loopt of scherm de bak af met bijvoorbeeld een handdoek of iets dergelijks.

 

Het kan zijn dat pups dood geboren worden of overlijden, in de eerste week vallen normaal zieke of zwakke pups uit, dit is jammer maar het is nu eenmaal de natuur. Wanneer je zelf de overleden pups niet opruimt, zullen de ouders dit doen (ze eten het op)

 

Soms kan het ook gebeuren dat levende pups buiten het nest liggen. Gerbils kunnen niet tellen en kunnen een pup vergeten, je kunt de pup voorzichtig terug leggen in het nest. Wanneer de pup even later weer buiten het nest ligt, kan het zijn dat er iets met de pup mankeert, in dat geval zullen de ouders de pup buiten het nest leggen. Energie stoppen is een zieke of zwakke pup heeft namelijk geen zin.

 

Het is erg belangrijk om de eerste week niks te veranderen in de bak! Verplaats niks, verschoon de bak niet, en geef geen dingen die de ouders kunnen afleiden (keukenrol, kokers e.d.). Door verandering kunnen de ouders te druk zijn met alles wat nieuw is, behalve de pups, dit kan dus hun levens in gevaar brengen!

 

De tweede week

Al vanaf 4/5 dagen krijgen de pups de eerste haartjes en zullen de pups langzaam maar zeker op kleur gaan komen. Vanaf ongeveer 10 dagen zijn bij de meeste pups de kleuren vast te stellen, en kun je ook het geslacht zien, bij vrouwtjes zijn aan op de buik 6 puntjes te zien (bij de voorpoten, in het bij het midden en bij de achterpoten) dit zijn de tepeltjes, bij mannetjes is dit uiteraard niet te zien. Na 10 dagen groeit de vacht verder dicht en is dit niet meer te zien. Pas vanaf een week of 6/7 kun je dan weer vaststellen wat de mannetjes en wat de vrouwtjes zijn.

Tip: noteer de vachtkleur en het geslacht van de pups, zo ben je geholpen als je de pups op latere leeftijd moet gaan seksen.

 

Belangrijk voor je de pups gaat hanteren: was je handen met lauw/warm water zodat je handen niet koud zijn wanneer je de pups oppakt. Wrijf je handen door het zaagsel uit de bak zodat je naar de gerbils ruikt.

Als je de pups gaat hanteren zorg er dan voor dat de ouders iets hebben om hun aandacht aan te besteden, een wc rolletje bijvoorbeeld.

 

Let op! de pups zijn al erg bewegelijk en voor je het weet zijn ze uit je handen gekropen. Blijf daarom dicht boven het strooisel of doe de pups zolang  in een lage bak waar ze niet uit kunnen komen. (zorg ervoor dat ook deze bak een beetje warm is, niet nat! gerbils hebben een hekel aan water)

Als pups van een hoogte naar beneden vallen is de kans groot op interne bloedingen, dit overleven ze vaak niet!

 

Ondanks de pups hun ogen nog dicht hebben, zullen ze al volop door de bak rondkruipen. De ouders zullen ze al snel weer terug brengen naar het nest, maar met meerdere pups kun je je voorstellen dat ze hier erg druk mee zijn; als de ene terug is gebracht, is de andere al weer uit het nest.

 

Al vanaf een dag of 10 hanteer ik de pups ook, de ouders vinden dit vaak geen probleem, als de ouders hier wel gestrest door raken wacht hier dan nog even mee!

tot een leeftijd van een dag of 18 zien de pups nog niet, maar ze ruiken en horen je wel, ook dit is erg belangrijk voor hun socialisatie, zodra hun oogjes open gaan kunnen ze je namelijk al herkennen aan je stem en geur!

Pups 1 dag oud (1e nest Sinji & Merle)

Pups 5 dagen oud (1e nest Sinji & Merle)

Pups 10 dagen oud (1e nest Sinji en Merle)

 

 

Pup met 'knipoog' (nest 1 Sinji & Merle)

Pup nest 1 Sinji & Merle

Pups nest 1 Sinji & Merle, hooi aan het eten

 

Drie tot vier weken oud

Op een leeftijd van 17/18 dagen zullen de oogjes van de pups open gaan, bij de ene pup kan dit echter wat langer duren als bij de ander.  Soms lopen er pups rond met een zogenoemde knipoog, in dit geval is 1 oogje al open en de andere nog niet. Dit is echter geen probleem, het 2e oogje gaat vanzelf wel open.

Vanaf het moment dat de ogen open gaan is het natuurlijk zeker belangrijk om te beginnen met het hanteren van de pups, hoe regelmatiger je je even laat 'zien' hoe sneller ze aan je gewend zijn en hoe rustiger en mens gerichter ze later zijn.

 

Het helpt om rustig tegen de pups te praten, ze reageren hier echt op! door ze te laten wennen aan je stem en aan je hand zullen ze hier later niet bang voor zijn.

Laat de pups bij jou komen en ga niet achter ze aanvangen, hiermee schrik je ze af en maak je ze bang voor je. De meeste pups zijn van nature erg nieuwsgierig en zullen dan ook vanzelf bij je komen (meer hierover bij; tam maken)

 

Zodra van alle pups de ogen los zijn kun je ook, wanneer nodig, de bak gaan schoonmaken. Bewaar wat 'oud' strooisel en nestel materiaal, hierin zit de gezamenlijke geur van de ouders en de pups en zal dan vaak ook het begin van een nieuw nestje zijn.

 

Zodra de oogjes open zijn maar soms ook al daarvoor, beginnen de pups mee te knabbelen van het vaste voer. Veel fokkers geven vanaf dit moment kleiner voer zodat het ook helemaal in de bekjes van de pups past. Mijn ervaring is echter dat de pups heel goed mee-eten van het voer wat de ouders normaal ook krijgen. Zoals logisch ga je vanaf dit moment natuurlijk meer voeren omdat ook de pups mee-eten van de maaltijd van paps en mams.

Wanneer alle pups goed mee-eten van het vaste voer is het belangrijk dat je ook af en toe groente en fruit voert zodat de pups dit ook leren eten. Geef echter niet te veel! De darmen van pups raken nog snel van slag en moeten wennen aan de overstap naar vers voedsel.

Wanneer pups diarree krijgen van het groente of fruit moet je meteen stoppen dit te voeren! Gerbils met diarree drogen erg snel uit en kunnen erg ziek worden en zelfs overlijden!

 

Erg belangrijk is vanaf het moment dat de pups mee gaan eten, dat de waterfles ook laag genoeg hangt, zodat de pups hier ook uit kunnen drinken. Jong geleerd is namelijk nog altijd oud gedaan.

 

 

Vanaf vier weken oud

Jonge gerbils kunnen weg bij de ouders wanneer ze volledig zelfstandig eten en drinken, vaak is dit vanaf 6 weken.

Laat jonge gerbils echter zo lang mogelijk bij de ouders, ze kunnen nog veel van ze leren en socialisatie in de eerst levensmaanden is erg belangrijk!

 

Het vrouwtje krijgt meestal weer een nestje na 5 weken, soms echter ook al na 26 dagen. Het is in principe geen probleem als de pups uit het vorige nest dan nog bij de ouders zitten, wanneer het vrouwtje echter achter de pups aan gaat jagen en ze niet in haar buurt tolereert is het beter om ze weg te halen. Het achter elkaar aan jagen kost zowel het vrouwtje als de pups erg veel energie en bezorgt voor alle dieren alleen maar stress.

 

Hier haal ik de pups vaak bij de ouders weg rond een leeftijd van 5/6 weken, ze kunnen dan gemakkelijk tot ongeveer 8 weken bij elkaar blijven in een 'puppyklas'.

Waar je wel op moet letten is dat je de pups op een leeftijd van 8 weken gaat scheiden, de gerbils worden dan geslachtsrijp en vanaf dan kun je de mannetjes en de vrouwtjes natuurlijk niet meer samen laten zitten. Wel kun je voorlopig alle mannetjes in een bak samen houden en de vrouwtjes in een andere bak samen houden.

 

De gerbil pups hier verhuizen normaal gesproken altijd met z'n 2en of meer. Soms worden de geslachten echter niet in even aantallen geboren, in dit geval blijft een mannetje of vrouwtje wat 'over' is bij de ouders en verhuist later eventueel met de jongere broertjes/zusjes.

 

Als je geen nestje meer wilt dan haal je het mannetje samen met de zoons bij het vrouwtje weg voordat het volgende nestje geboren word. Wel moet je dan minimaal één dochter bij het vrouwtje laten; deze dochter zal de taken van het mannetje overnemen en helpen bij het grootbrengen van het laatste nest.

 

Pup nest 1 Sinji & Merle

Pup nest 1 Sinji & Merle

pups nest 3 Sinji & Merle

Sinji aan het slopen

 

Verhuizen!

Vanaf een leeftijd van minimaal 6 weken mogen de pups verhuizen naar een nieuwe eigenaar, ze zijn dan groot genoeg om van paps en mams weg te gaan en samen met een broertje/zusje of ander maatje verder te leven.

De gerbils zijn vanaf 6/7 weken ook gemakkelijker te seksen; van de mannetjes zijn de testikels duidelijker en het verschil van de ruimte tussen het geslachtsdeel en de anus van mannetjes en vrouwtjes is nu duidelijk te zien.

 

Zorg ervoor dat de nieuwe eigenaren goed geïnformeerd zijn over het houden en verzorgen van gerbils en wees er zeker van dat je 2 gerbils van het goed geslacht hebt meegegeven!

Wanneer de gerbils opgehaald worden is het belangrijk dat hun nieuwe verblijf al klaar staat zodat ze hier meteen in kunnen wanneer ze 'thuis' komen.

Om de gerbils te vervoeren is een transportbox ideaal, een kartonnen doos is zeker niet geschikt! Gerbils zijn knagers en indien ze de kans hebben zullen ze zich een weg naar buiten knagen.

 

De gerbils krijgen altijd wat nestel materiaal mee waar hun eigen geurtje al inzit, dit maakt de verhuizing minder eng. Daarnaast zullen ze vaak op de plek gaan slapen waar de nieuwe eigenaar het nestel materiaal neerlegt. Ook krijgen de nieuwe eigenaren altijd wat voer mee voor de eerste dagen.

 

De eerste paar dagen in hun nieuwe vertrek kun je de gerbils het beste met rust laten, ze zijn zwaar onder de indruk van de verhuizing, de nieuwe omgeving, geurtjes en geluiden. Een verhuizing is echter niet niks. Na een paar dagen kun je ze langzaamaan laten wennen aan jou geur, stem en hand. Meer hierover bij 'tam maken'.

Heren puppenklas (pup nest 1 en pups nest 3 Sinji & Merle)